Rijbaan of rijstrook?
De termen ‘rijbaan’ en ‘rijstrook’ worden vaak door elkaar gebruikt, ook in reacties op onze social posts. Maar dat verschil is juist belangrijk, zeker bij meldingen over wegafsluitingen of incidenten. Als bijvoorbeeld rijstrook 2 en 3 zijn afgesloten, betekent dat niet dat de hele rijbaan dicht is en dat is belangrijk voor de verkeersinformatie en omleidingen.
Tekst gaat verder onder de afbeelding
Wat zijn rijbanen en rijstroken?
Een rijbaan is een weg waar voertuigen op rijden. Een rijstrook is onderdeel van deze rijbaan. Een rijbaan kan uit één of meer rijstroken bestaan. Bij een rijbaan met meerdere rijstroken worden de stroken van links naar rechts genummerd: rijstrook 1, rijstrook 2, enzovoort. De vluchtstrook is geen onderdeel van de rijbaan, omdat het bedoeld is voor noodgevallen. Denk aan pechgevallen of voertuigen van hulpdiensten.
Als de rijbaan is afgesloten, kan verkeer tijdens noodsituaties op aanwijzing van de weginspecteur in sommige gevallen via de vluchtstrook toch langs het incident rijden ter bevordering van de doorstroming. Veiligheid is altijd de eerste prioriteit, maar als de situatie het toelaat kan de vluchtstrook worden gebruikt als tijdelijke rijstrook.
Zo zagen we op 8 april bij het ongeval op de A58 bij Bavel, waarover we ook op social media berichtten, dat alle rijstroken tijdelijk geblokkeerd waren. Vanuit de verkeerscentrale is toen in overleg met de weginspecteur besloten om het verkeer via de vluchtstrook langs het incident te leiden. De vluchtstrook wordt in deze situatie als tijdelijke rijstrook ingezet.
Hoe worden rijbanen en rijstroken van elkaar gescheiden?
Rijbanen kunnen fysiek van elkaar worden gescheiden, bijvoorbeeld door een vangrail of middenberm, terwijl rijstroken binnen dezelfde rijbaan van elkaar worden gescheiden door wegmarkeringen.
Er zijn ook uitzonderingen, zoals een N-weg met twee rijstroken in verschillende rijrichtingen zonder fysieke scheiding, zoals je kunt zien op de N36. Beide rijstroken vormen samen één rijbaan, gescheiden door wegmarkeringen.
Bij een incident op een N-weg met één rijstrook in elke rijrichting en zonder fysieke scheiding, kan het zijn dat de rijbaan afgesloten moet worden voor de afhandeling. Dit kan bijvoorbeeld gebeuren als een ongeval heeft plaatsgevonden en alle rijstroken nodig zijn voor een veilige afhandeling.
Bij een ongeval op de N57 werd de rijbaan in beide richtingen afgesloten door een ongeval. De politie had hier ruimte nodig om sporenonderzoek uit te voeren, ook wel VOA of FOV genoemd.
Wat zijn extra rijstroken?
De reguliere rijstroken zijn permanent beschikbaar voor het verkeer. Een spitsstrook is een extra rijstrook die tijdelijk wordt geopend in geval van drukte tijdens de spitsen. De spitsstrook kan zowel aan de linker- als aan de rechterkant van de rijbaan liggen.
Een spitsstrook is geen vast onderdeel van de rijbaan, omdat deze slechts een deel van de dag beschikbaar is voor verkeer. Verkeersborden en matrixborden geven aan wanneer de spitsstrook geopend is. Een wegverkeersleider voert hiervoor een visuele check uit via camera’s.
Als de rijstrook vrij is van obstakels, zoals pechvoertuigen of voorwerpen, én het verkeer erom vraagt, dan gaat hij open. Bij slecht zicht, zoals bij mist, blijft de strook gesloten voor de veiligheid.
Samenvatting
In dit artikel hebben we de begrippen rijbaan en rijstrook belicht en de belangrijke verschillen toegelicht, inclusief voorbeelden. We hebben uitgelegd dat een spitsstrook geen vast onderdeel van de rijbaan is en deze wordt geopend op het moment dat dit nodig is om de verkeersdrukte aan te kunnen. In de komende weken zullen we andere verkeersonderwerpen en misvattingen belichten.